English
Język Polski
Farmakoterapia wysokimi dawkami metotreksatu (HDMTX) w onkologii – jak należy prowadzić chemioterapię w oparciu o terapeutyczne monitorowanie stężeniem leku?
Aleksandra Mikulska
Arkadiusz Kocur
Abstrakt
Metotreksat (MTX) to kluczowy lek cytostatyczny, stosowany zarówno w schorzeniach o podłożu autoimmunologicznym (niskie dawki), jak również w chemioterapii nowotworów, szczególnie układu chłonnego (wysokie dawki). MTX jest antagonistą kwasu foliowego, o silnym powinowactwie do enzymów szlaku foliowego. Jest lekiem o dużej toksyczności, ale o udokumentowanym przeciwdziałaniu działaniom niepożądanym za pomocą kompensacyjnej terapii leukoworyną, aby korzyści ze stosowania leku przewyższały ryzyka. Stosowanie wysokich dawek metotreksatu (HDMTX) polega na podawaniu dawek MTX w bolusie dożylnym o stężeniu wyższym niż 500 mg/m2 powierzchni ciała. Ze względu na to, że stężenia te są skrajnie toksyczne, konieczne jest prowadzenie terapii monitorowanej stężeniem leku we krwi. Podczas farmakoterapii prowadzonej przy zastosowaniu MTX prowadzi się rutynową kontrolę stężenia MTX i kreatyniny w osoczu lub surowicy, jednocześnie dostosowując dawkę wlewu leukoworyny, z ewentualnym dodatkiem glukarpidazy, która przyspiesza metabolizm MTX do mniej toksycznych metabolitów.
Celem niniejszej pracy był skrótowy przegląd farmakologicznych właściwości MTX, połączony z szczególnym uwzględnieniem zmienności w farmakokinetyce tego leku, uzasadniającym konieczność terapeutycznego monitorowania stężeń. Omówiono terapię HDMTX, zalecenia kliniczne, jak również sposób prowadzenia terapii na podstawie światowych wytycznych. Dodatkowo, omówiono problematykę zarówno leczenia za pomocą MTX, jak i leczenia ratującego przy pomocy leukoworyny i glukarpidazy.
Leczenie typu HDMTX powinno być prowadzone pod szczególnym nadzorem, zgodnie z przyjętym protokołem klinicznym. Tylko odpowiednia współpraca lekarza, personelu pielęgniarskiego, diagnostów laboratoryjnych, farmaceutów klinicznych oraz, co najważniejsze, pacjenta powinna pozwolić na skuteczne leczenie, z odpowiednim zredukowaniem toksycznych działań niepożądanych do minimum.
Słowa kluczowe:
metotreksat, farmakokinetyka, wysokie dawki metotreksatu, terapeutyczne monitorowanie stężeniem leku, toksyczność, leukoworynaInne teksty tego samego autora
- Bartłomiej Kot, Mateusz Moczulski, Agnieszka Czajkowska, Arkadiusz Kocur, Farmakoterapia bezdechu u wcześniaczej subpopulacji neonatologicznej– możliwości terapeutyczne, implikacje farmakokinetyczne i wskazania do terapeutycznego monitorowania stężeniem leku we krwi , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 2 (2024)
- Arkadiusz Kocur, Dorota Marszałek, Tomasz Pawiński, ZASTOSOWANIE METOD ANALITYCZNYCH W OZNACZANIU AKTYWNOŚCI DEHYDROGENAZY INOZYNOMONOFOSFORANOWEJ (IMPDH) PODCZAS TERAPII IMMUNOSUPRESYJNEJ , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 18 Nr 5 (2020)
Podobne artykuły
- Paulina Dąbrowska, Michał Żuber, Michał Dacka, Efficacy and Safety of Bempedoic Acid in Lipid Disorder Therapy: A Review of Clinical Trials , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 3 (2024)
- Sylwia Osowska, MS, Wskaźniki peroksydacji lipidów w żywieniu pozajelitowym. , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 21 Nr 4 (2023)
- Mateusz Sobczyk, Daria Żuraw, Paulina Oleksa, Kacper Jasiński, Mikołaj Porzak, Michał Dacka, SGLT2 inhibitors and their possible use in prevention and treatment of neurological diseases , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 1 (2024)
- Grażyna Kubiak-Tomaszewska, Jan Pachecka, Jacek Łukaszkiewicz, Piotr Tomaszewski, RECEPTOROWE MECHANIZMY REGULACJI METABOLIZMU KWASÓW ŻÓŁCIOWYCH I KSENOBIOTYKÓW. ZNACZENIE EKSPRESJI CYP3A4 DLA BEZPIECZEŃSTWA I SKUTECZNOŚCI FARMAKOTERAPII , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 14 Nr 9 (2016)
- Jakub Olszewski, Katarzyn Kozon, Andrzej Patyra, Flozins in heart failure – a new reimbursement indication , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 20 Nr 1 (2022)
- Julia Kołodziejczyk, Izabella Jastrzębska, Marta Malinowska, MEDICAL POTENTIAL OF ARBOREAL FUNGI , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 3 (2024)
- Michal Nowacki, The methods of synthesis of 2-aminobenzophenones — key precursors of 1,4-benzodiazepines , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 3 (2024)
- Anna Zgadzaj, FOTOGENOTOKSYCZNOŚĆ W BADANIACH IN VITRO ORAZ TESTACH BAKTERYJNYCH W LATACH 2013-2018 W PORÓWNANIU DO LAT WCZEŚNIEJSZYCH W ŚWIETLE ZMIAN PRZEPISÓW PRAWNYCH , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 16 Nr 3 (2018)
- Michał Dacka, Mateusz Sobczyk , Paulina Dąbrowska , Kamila Giżewska , Michał Żuber , Role of calcitonin gene-related peptide (CGRP) receptor antagonist in acute and preventive treatment of migraine. , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 3 (2024)
- Tomasz Pieńko, KAPSAICYNA - WŁAŚCIWOŚCI, ZASTOSOWANIA I PERSPEKTYWY , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 11 Nr 2 (2013)
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.