BADANIE TOKSYCZNOŚCI ŚRODOWISKA WODNEGO METODĄ BIOINDYKACJI

Grzegorz Nałęcz-Jawecki

doi:10.56782/pps.41

Data publikacji : 2003-08-04

Tom 1 Nr 2 (2003)

BADANIE TOKSYCZNOŚCI ŚRODOWISKA WODNEGO METODĄ BIOINDYKACJI

Grzegorz Nałęcz-Jawecki

DOI: https://doi.org/10.56782/pps.41

Abstrakt

Dotychczas nie skonstruowano aparatury, za pomocą której możliwe byłoby badanie toksyczności związków chemicznych. Jedynie organizmy żywe, na różnym poziomie organizacji, pozwalają na ocenę toksyczności badanej próbki. Bioindykacja jest metodą wykorzystującą jako wskaźnik organizm żywy, którego reakcja może być podstawą oceny ogólnej aktywności biologicznej badanego układu. Pozwala to na poznanie sumarycznej toksyczności wszystkich szkodliwych substancji, w wielu przypadkach działających synergistycznie. Obecnie za podstawowe zadania analizy bioindykacyjnej uważa się określenie charakterystyki toksykologicznej substancji biologicznie aktywnej, bądź jej formy użytkowej. Bioindykacyjna ocena różnych technologii produkcji, a także bieżący monitoring ścieków i odpadów sprzyjają tworzeniu technologii proekologicznych. W ujęciu ekologicznym bioindykacja służy do oceny stanu ekosystemów, do ustalenia pojemności ekosystemów wobec toksyn, a także do oceny interakcji między toksynami oraz między toksyną a środowiskiem. Ostatnim celem bioindykacji jest ochrona wodociągów poprzez system reakcji alarmowej.
Organizmy różnią się wrażliwością na obecność substancji toksycznych. Stąd w badaniach ekotoksykologicznych zaleca się stosowanie baterii bioindykatorów. W pracy przedstawiono szereg metod bioindykacyjnych, wraz z przykładami ich zastosowania w badaniach wód przeprowadzonych w Zakładzie Badania Środowiska Akademii Medycznej w Warszawie.

Słowa kluczowe:

biotesty, toksyczność, jakość wody

Inne teksty tego samego autora

Grzegorz Nałęcz-Jawecki, Tomasz Zawadzki, Agata Skrzypczak, SUBSTANCJE PROMIENIOCHRONNE A ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 10 Nr 5 (2012)
Magdalena Bielińska, Grzegorz Nałęcz-Jawecki, ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO LEKAMI. I: OCENA TOKSYCZNOŚCI TRZECH FLUOROCHINOLONÓW DLA RZĘSY DROBNEJ LEMNA MINOR , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 7 Nr 4 (2009)
Milena Wawryniuk, Grzegorz Nałęcz-Jawecki, PHOTOTOXICITY OF PHARMACEUTICALS IN AQUATIC ORGANISMS – AN IMPORTANT ELEMENT OF ENVIRONMENTAL RISK ASSESSMENT , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 16 Nr 2 (2018)

Podobne artykuły

Magdalena Makarewicz, Anna Łysiak, Katarzyna Łysiak, Barbara Maziarz, Evaluation of the effectiveness of platelet-rich plasma therapy in the treatment of osteoarthritis compared to other treatment methods , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 4 (2024)
Tomasz Pieńko, KAPSAICYNA - WŁAŚCIWOŚCI, ZASTOSOWANIA I PERSPEKTYWY , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 11 Nr 2 (2013)
Bartłomiej Pyrak, Tomasz Gubica, Karolina Rogacka-Pyrak, Wykorzystanie nanogąbek cyklodekstrynowych jako nośników zwiększających biodostępność związków pochodzenia roślinnego , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 3 (2024)
Krzysztof Adam Stępień, Jakub Niewiarowski, Anna Harasimiuk, POWSZECHNOŚĆ SUPLEMENTÓW DIETY A ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z ICH STOSOWANIEM , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 17 Nr 9 (2019)
Katarzyna Łysiak, Anna Łysiak, Barbara Maziarz, Paulina Przywara, Natalia Bogumiłło, Julia Ignacak, Kinga Ściurka, Mikołaj Borek, Oliwia Grzelak, Insomnia in the elderly and contemporary treatment methods , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 22 Nr 4 (2024)
Marta Szymańska, Andrzej Baranowski, Dariusz Płachta, PRZEGLĄD PREPARATÓW NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANYCH W LECZENIU CHORÓB GRZYBICZYCH , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 5 Nr 1 (2007)
Magdalena Bielińska, Grzegorz Nałęcz-Jawecki, ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO LEKAMI. I: OCENA TOKSYCZNOŚCI TRZECH FLUOROCHINOLONÓW DLA RZĘSY DROBNEJ LEMNA MINOR , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 7 Nr 4 (2009)
Katarzyna Czuba, Magdalena Mazurkiewicz, Kamil Kamiński, Filip Różewski, Dorota Skrajnowska, Andrzej Tokarz, BIOTERRORYZM – ZAGROŻENIE, ZASADY POSTĘPOWANIA, REGULACJE PRAWNE , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 9 Nr 2 (2011)
Aleksandra Mikulska, Arkadiusz Kocur, Farmakoterapia wysokimi dawkami metotreksatu (HDMTX) w onkologii – jak należy prowadzić chemioterapię w oparciu o terapeutyczne monitorowanie stężeniem leku? , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 21 Nr 4 (2023)
Magdalena Bamburowicz-Klimkowska, Mirosław M. Szutowski, STRATEGIE WALKI ZE ZJAWISKIEM OPORNOŚCI WIELOLEKOWEJ NOWOTWORÓW , Prospects in Pharmaceutical Sciences: Tom 10 Nr 1 (2012)

<< < 1 2 3 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Nałęcz-Jawecki, G. (2003). BADANIE TOKSYCZNOŚCI ŚRODOWISKA WODNEGO METODĄ BIOINDYKACJI. Prospects in Pharmaceutical Sciences, 1(2), 11–17. https://doi.org/10.56782/pps.41

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Rand G.M., Wells P.G., McCarty L.S. (1995). Introduction to aquatic toxicology. [w]: [ed.] Rand G.M. Fundamentals of aquatic toxicology. 2nd Ed. Taylor & Francis. Washington. s. 3-70. DOI: https://doi.org/10.1201/9781003075363-2

Persoone G., Gillett J. (1990). Toxicological versus ecotoxicological testing. [w]: [ed.] P. Bourdeau Short-term toxicity tests for non-genotoxic effects. SCOPE. John Wiley & Sons. Ltd.

Cairns J. Jr. (1982). Biological monitoring in water pollution, Pergamon Press.

Słomczyńska B. (1988). Metody określania toksyczności zanieczyszczeń wprowadzanych do wód. Wiadomości Ekologiczne 34, 307-323.

APHA (1989). "Standard methods for the examination of water and wastewater". 17th ed. American Public Health Association, American Water Works Association, Water Pollution Control Federation - Washington DC. Rozdz. 8.

Persoone G., Janssen C.R (1993). "Freshwater invertebrate toxicity tests". [w]:ed. Calow P. Handbook of Ecotoxicology Vol. 1, Chapter 4. Blackwell Scientific Publ.

ECETOX (1993). Technical Report 56. Aquatic toxicity data evaluation. European Centre for Ecotoxicology and Toxicology of Chemicals. Brussels.

Buikema A.L.Jr., Niederlehner B.R., Cairns J. Jr. (1982). Biological Monitoring. Part IV. Toxicity testing. Water Res. 16, 239-262. DOI: https://doi.org/10.1016/0043-1354(82)90188-9

OECD 203. (1997). Wytyczna OECD do badań substancji chemicznych. Ryby, badanie toksyczności ostrej. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego. Sosnowiec.

ISO 7346-1996. Water quality - Determination of the acute lethal toxicity of substances to a freshwater fish [Brachydanio rerio Hamilton-Buchanan (Teleostei, Cyprynidae)].

Lewis M.A. (1995). Algae and vascular plant tests. [w]: [ed.] Rand G.M. Fundamentals of aquatic toxicology. 2nd Ed. Taylor & Francis. Washington. s.135-170. DOI: https://doi.org/10.1201/9781003075363-6

ISO 8692-1994. Water quality - Fresh water algal growth inhibition test with Scenedesmus subspicatus and Selenastrum capricornutum.

OECD 201. (1997). Wytyczna OECD do badań substancji chemicznych. Glony, badanie hamowania wzrostu. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego. Sosnowiec.

ISO 6341-1996. Water quality - Determination of the inhibition of the mobility of Daphnia magna Straus (Cladocera, Crustacea).

OECD 202. (1997). Wytyczna OECD do badań substancji chemicznych. Daphnia, ostry test unieruchomiania i badanie rozmnażania. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego. Sosnowiec.

EC-C2 (1992). Methods for the determination of ecotoxicity. Acute toxicity for Daphnia. Official Journal of the European Communities. L 383 A/172.

EC-C1 (1992). Methods for the determination of ecotoxicity. Acute toxicity for fish. Official Journal of the European Communities. L 383 A/169.

EC-C3 (1992). Methods for the determination of ecotoxicity. Algal inhibition test. Official Journal of the European Communities. L 383 A/179.

ISO 10712-1995. Water quality - Pseudomonas putida growth inhibition test.

ISO 113480. Water quality - Determination of the inhibitory effects of water samples on the light emission of Vibrio fischeri. (Luminescent bacteria test).

Słomczyńska B. (1997). Testy toksykologiczne w pracach ISO (Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej). [w]: Kańska Z., Gromiec M. [ed.] Badania toksykologiczne w ochronie wód. IAWQ. Warszawa 69 79.

Abram F.S.H. (1993). Invertebrates - Their use in marine and estuarine monitoring. [w]: Richardson M. [ed.] Ecotoxicology monitoring. VCH Wienheim. s. 59-69.

Suess M.J. (1982). Examination of water for pollution control. A reference handbook. Vol. 3. WHO. Copenhagen. Pergamon Press, 251-255.

Bulich A.A.(1982). A practical and reliable method for monitoring the toxicity of aquatic samples. Process. Biochem. 17, 45-47.

Kaiser K.L.E., Esterby S.R. (1991). Regresion and cluster analysis of the acute toxicity of 267 chemicals to six species of biota and the octanol/water partition coefficient. Sci. Total. Environ. 109/110, 499-514. DOI: https://doi.org/10.1016/0048-9697(91)90204-R

Persoone G. (1992). Cyst - based toxicity tests: I. A promising new tool for rapid and cost-effective toxicity screening of chemicals and effluents. Zeitschr. für Angew. Zool. 79, 17-36.

Persoone G. (1992). Cyst - based toxicity tests: VI. Toxkits and Fluotox tests as cost-effective tools for routine toxicity screening. str. 563-576. [w]: K.G. Steinhauser, P.D. Hansen. Biologische Testverfahren. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart.

Calleja M.C., Persoone G. (1992). Cyst - based toxicity tests: IV. The potential of ecotoxicological tests for the prediction of acute toxicity in man as evaluated on the forst ten chemicals of the MEIC programme. ATLA. 20, 395-405. DOI: https://doi.org/10.1177/026119299202000306

Microtox manual. Microbics Corporation, 1992.

Nałęcz-Jawecki G., Sawicki J. (1998). Toxicity of inorganic compounds in the Spirotox test a miniaturized version of the Spirostomum ambiguum test. A. Environ. Contam. Toxicol. 34, 1-5. DOI: https://doi.org/10.1007/s002449900278